رله دوبل و علائم خرابی آن

رله دوبل چیست و علائم خرابی آن کدامند

رله دوبل یکی از قطعات الکتریکی خودروهای انژکتوری، محسوب می‌شود که عدم عملکرد صحیح آن، همان‌طور که گفته شد منجر به روشن نشدن خودرو یا بد کارکردن آن ‌می‌شود. وظیفه اصلی این قطعه الکتریکی، تأمین ولتاژ برق موردنیاز ECU یا همان کامپیوتر و سیستم سوخت‌رسانی خودرو است.

رله دوبل، بخشی از قطعات الکتریکی خودروهای انژکتوری است که شامل یک کانکتور ۱۵راهه و دو عدد رله مجزا است. وظیفه برق‌رسانی به قطعاتی مانند سنسور موقعیت میل‌سوپاپ، سنسور سرعت خودرو، پمپ‌بنزین، ایسیو، کوئل، شیر برقی کنیستر، المنت گرم‌کن دریچه گاز و سنسور اکسیژن و انژکتورها برعهده این قطعه است.

قطعات نام‌برده، مهم‌ترین قطعات الکتریکی در خودروها هستند که اگر برق موردنیاز هرکدام به میزان لازم تأمین نگردد، باعث خاموشی یا  درست کارنکردن خودرو می‌شوند.

آشنایی با ساختار رله دوبل

همان‌طور که گفته شد، رله دوبل از یک کانکتور ۱۵راهه و دو عدد رله مجزا تشکیل‌ شده است که از طریق آن‌ها، ولتاژ موردنیاز اجزاء مختلف را تأمین می‌کند. هر رله، شامل یک سیم‌پیچ با هسته بوبین مغناطیسی و یک کنتاکت است که ورودی‌ها و مصرف‌کننده‌های آن، بسته به نوع و مدل رله تفاوت دارند.

محل قرارگیری در برخی خودروها

یکی از سوالاتی که ممکن است بسیاری از رانندگان خودرو داشته باشند، این است که مکان قرارگیری رله دوبل در خودروهای مختلف در کجاست؟ معمولا در خودروی پژو 405 و سمند این رله در قسمت نزدیکی رادیاتور خودرو و در سمت راننده قرار دارد.

در خودروی 206 این رله در محفظه BM34 قرار دارد. در پراید، این قطعه در کنار باتری خودرو قرار گرفته است و در سایر خودروها، این رله معمولا در محفظه ECU قرار دارد.

عملکرد رله دوبل

فعالیت این قطعه در سه مرحله سوئيچ باز، سوئيچ بسته و خودروی روشن انجام می‌شود. عدم عملکرد صحیح هر مرحله، در مرحله دیگر تأثیرگذار است و اگر رله دوبل خراب شود و هریک از این مراحل به‌درستی انجام نشود، خودرو هرگز روشن نمی‌شود.

• مرحله اول – سوئیچ بسته در این مرحله از پایه 10، برق 12 ولت به ECU خودرو ارسال می‌شود.
• مرحله دوم- باز کردن سوئیچ در این مرحله، این بار ECU، برای قطعاتی چون: پمپ‌بنزین، کوئل، انژکتور، کنیستر، المنت گرم‌کن دریچه گاز و سنسور اکسیژن، برق 12 ولت ارسال می‌کند.
• مرحله سوم- استارت و روشن شدن خودرو در این مرحله عملیات، رساندن برق به قطعات بالا به‌صورت مداوم صورت می‌گیرد.

برخی نشانه های خرابی رله دوبل

• از جمله اولین نشانه های خرابی رله دوبل، عدم روشن شدن خودرو می باشد. اگر خودروی شما پس از استارت زدن روشن نمی شود، ممکن است رله دوبل آن دچار مشکل شده باشد.
• اگر پس از باز کردن سوئیچ، چراغ چک خودرو روشن نشود، می تواند نشانه ای بر خرابی رله دوبل باشد.
• هنگام باز کردن سوئیچ، برای دو الی سه ثانیه صدای آغاز به کار پمپ بنزین شنیده می شود. اگر این صدا پس از باز کردن سوئیچ شنیده نشود، می تواند دلیل بر خرابی رله باشد.
• پس از باز کردن سوئیچ، صدای تیک ماننده خفیفی از خودرو شنیده خواهد شد که در صورت خرابی رله، این صدا شنیده نمی شود.

عیب یابی رله دوبل

در صورت مشاهده هر یک از علائم ذکر شده در بالا میتوان از روشهای زیر برای عیب یابی اقدام کرد

• تست ولتاژی

در این روش با اتصال پروب قرمز ولت‌متر به پایه‌های 2-8-11 و 15 هنگامی‌که پروب مشکی را به سر منفی وصل کرده‌اند، ولتاژ باطری را اندازه‌گیری می‌کنند. درصورتی‌که در تمامی پایه‌ها مقادیر استاندارد ولتاژ مشاهده نشد، جعبه‌فیوزها و اتصالات نیز باید موردبررسی قرار بگیرند و درنهایت، در صورت عدم رفع مشکل، باید قطعه تعویض شود.

• تست با دستگاه دیاگ

در این روش، به‌طور مستقیم نمی‌توان رله دوبل را موردبررسی قرار دارد؛ بلکه این کار از طریق اتصال سوکت دستگاه دیاگ به خودرو و تست عملگرها بخصوص تست پمپ‌بنزین انجام می‌شود. در این حالت، باید صدای پلاتین رله شنیده شود. اگر پس از بررسی و اطمینان از رسیدن برق به رله دوبل صدای پلاتین شنیده نشد، یقینا این قطعه خراب شده است.

• تست اهمی

در این روش، به‌وسیله اهم‌متر میزان ولتاژ پایه‌های 7 – 12 و 3 – 10 بررسی می‌شود. در صورت خرابی رله دوبل، اهم‌متر در تمامی پایه‌ها مقادیر ثابتی را نشان نمی‌دهد.

• بررسی ظاهری قطعه

در این روش، سوکت قطعه را از لحاظ ظاهری بررسی می‌کنند. اثراتی ناشی از سولفاته‌بودن، نشانه‌ای دال بر خرابی قطعه است.

منبع