درباره شیشه خودرو / استانداردها و مشخصات

 قصد داریم تا شما را در جریان برخی اصطلاحات و استانداردهای شیشه خودرو قرار دهیم ، شيشه هاي جانبي و عقب خودروها برخلاف شيشه جلو ترک نمي خورند بلکه تماما خرد مي شوند. لازم است بدانيم نوار مشکي رنگ اطراف شيشه که با نقطه هاي ريزي در شيشه محو مي شود چه کارآيي داشته و علائم، حروف و ارقام درج شده در حاشيه شيشه ها چه معنا و مفهومي دارند .

شيشه هاي خودرو در حال حاضر به دو دسته قابل تقسيم ند :

1- شيشه هاي Laminated
2- شيشه هاي  Tempered

در شيشه هاي لامينيت از يک فيلم پلاستيکي به نام PVB برگرفته از(Polyvinyl Butyral ) که به وسيله دو لايه شيشه احاطه شده، استفاده مي شود. لايه PVB شيشه ها را در هنگام شکست در جاي خود نگه داشته و از پرتاب شدن خرده هاي شيشه که باعث ايجاد جراحت براي سرنشينان خواهد شد، جلوگيري مي کند همچنين به دليل داشتن خاصيت ارتجاعي از پرتاب شدن سرنشينان به خارج از خودرو در هنگام حوادث احتمالي نيز جلوگيري مي کند .
از ديگر خواص PVB مي توان موارد زير را نام برد :
۱- کاهش انتقال صداهاي با فرکانس بالا

۲- جلوگيري از ورود اشعه UV تا ۹۵درصد
۳- جلوگيري از تابش نور خورشيد، با رنگي کردن قسمت بالايي PVB در شيشه هاي جلو
از ديگر محاسن شيشه هاي لامينه، قابليت ترميم آن هاست، در هنگام ترک خوردن ( در مورد ترک هاي جزئي )، تنها شيشه اي که در سمت خارجي PVB قرار دارد ترک مي خورد و به شيشه سمت داخل آسيبي نمي رسد  که اين ترکها نيز تا چند روز بعد از حادثه تا حد قابل قبولي، قابل ترميم هستند. همان طور که شما هم حتما حدس زده ايد، شيشه هاي لامينه به دليل دارا بودن خواص ذکر شده، معمولا به عنوان شيشه جلو، در خودروهاي سواري استفاده مي شوند  البته طي ۱۰ سال گذشته در موارد محدودي براي برخي خودروهاي سواري به عنوان شيشه هاي جانبي و عقب نيز به کار رفته اند و در حال حاضر نيز استفاده از اين نوع شيشه ها به عنوان شيشه هاي جانبي و عقب در حال مرسوم شدناست.

شيشه هاي Tempered

اين نوع از شيشه ها که با نام Toughened نيز شناخته مي شوند، پس از شکل دهي و برش کاري در يک فرآيند حرارتي قرار گرفته و بدين ترتيب که ابتدا شيشه تا دماي 7۰۰-6۰۰ درجه گرم شده و سپس به سرعت سرد مي شود که اين امر استحکام شيشه را پنج تا ۱۰ برابر بيشتر مي كند همچنين به دليل تنش سطحي ايجاد شده ناشي از سرد شدن سريع ، در هنگام شکست اين نوع شيشه ها بهذراتي کوچک و ريز و بدون لبه هاي تيز و برنده تبديل مي شوند که اين امر امکان آسيب ديدن سرنشينان را تا حد زيادي کاهش مي دهد اما نه به طور صد در صد .
همان گونه که گفته شد هر گونه عمليات برش کاري و خم کاري پس از عمليات تمپر منجر به شکستن اين نوع از شيشه ها خواهد شد و تمامي عمليات ها بايد قبل از تمپر شدن انجام شود. شيشه هاي تمپر شده در اکثر خودروها ( به جز آن دسته از خودروهايي که تمامي شيشه هايشان لامينه است ) به عنوان شيشه هاي جانبي و عقب استفاده مي شوند. شيشه هاي تمپر شده به راحتي از فواصل دور قابل تشخيص هستند، کافي‌ست در يک روز آفتابي، يک عينک آفتابي پولاريزه شده بر چشم داشته باشيد  و از مقابل به يک شيشه تمپر شده نگاه کنيد، در اين حالت شکل هاي متقارني را که در حين عمليات تمپر در شيشه پديد آمده، مشاهده خواهيد کرد .

 

شيشه هاي جديد

 :Thermal Comfort در اين نوع شيشه ها با استفاده از يک لايه که باعث انعکاس اشعه مادون قرمز ( Infra Red ) مي شود، انتقال حرارت به داخل خودرو کاهش مي يابد و اين امر باعث بهبود عملکرد تهويه خودرو خواهد شد.
Global Project  : همان گونه که قبلا نيز ذکر شد، استفاده از شيشه هاي لامينه به عنوان شيشه هاي جانبي و عقب خودرو در حال مرسوم شدن است، از مزيت هاي اين کاربرد مي توان به موارد زير اشاره کرد:

1- کاهش احتمال سرقت خودرو، چرا که شيشه هاي لامينه به سختي فرو مي ريزند.
۲- در هنگام چپ کردن خودرو، احتمال پرتاب شدن سرنشينان به بيرون کاهش مي يابد .
۳- تا ۹۵درصد از ورود اشعه UV به داخل خودرو جلوگيري مي شود .
4- عايق صوتي براي فرکانس هاي بالا پديد مي آيد .
اما در برابر تمامي اين محاسن، اين شيشه ها تنها داراي يک عيب نسبتا بزرگ هستند و آن هم در حادثه هايي نظير آتش سوزي‌ست که در صورتي که درهاي خودرو باز نشوند، خروج سرنشينان از خودرو با مشکل مواجه خواهد شد که البته اين امر مانند آن چه در اتوبوس ها به کار رفته؛ يعني استفاده از چکش هاي مخصوص براي شکستن شيشه قابل رفع شدن است.

بهبود ديد شيشه

با استفاده از يک لايه Hydrophobic)  دافع آب (، تميز شوندگي بهتر، دفع آب، شبنم و گرد و غبار براي شيشه حاصل مي شود. در صورت استفاده از PVB  گرم شونده به همراه اين لايه مي توان بدون نياز به خطوط گرم کن از يخ زدگي شيشه نيز تا حدي جلوگيري کرد .
كنترل صدا: در اين نوع شيشه ها به وسيله يک PVB مخصوص مي توان از ورود صدا با فرکانس هاي بالا و پايين به داخل خودرو و همچنين از داخل خودرو به خارج جلوگيري کرد که اين امر باعث کاهش ورود صداي موتور و ديگر صداهاي مزاحم بيروني به داخل شده همچنين از پخش شدن صداي موزيک شما به خارج از خودرو نيز جلوگيري مي کند.

  

شيشه هاي  Tennafit

اين نوع شيشه ها، شيشه هاي آنتن دار هستند، آنتن هاي راديو و تلويزيون بر روي سطح شيشه هاي تمپر شده قابل نصب بوده و آنتن هاي موبايل و ماهواره (GPS )  در لايه PVB شيشه هاي لامينه نصب مي شوند.

 

شيشه هاي جدار نازك  (Light Weight Glazing)

اين شيشه ها داراي وزن کمي هستند و در مواردي که وزن خودرو اهميت داشته باشد، به کار مي روند. در حال حاضر براي خودروهاي Golf و Passat از اين شيشه ها استفاده مي شود همچنين شيشه هاي پلاستيکي نيز در حال توسعه بوده و در آينده نزديک جايگزين شيشه هاي فعلي خواهند شد .

شيشه هاي ضد گلوله
در اين نوع شيشه ها معمولا يک لايه پلي کربنات بجاي (PVB ) بين دو شيشه معمولي لامينه مي شود، پلي کربنات يک لايه پلاستيکي سخت و شفاف است و معمولا با مارک هايي چون Lexon ،Tuffak يا Cyrolon در بازار يافت مي شود .
چگونگي عملکرد آن بدين صورت است که  گلوله شيشه بيروني را سوراخ کرده اما لايه پلي کربنات انرژي آن را گرفته و آن را متوقف مي کند. اين شيشه ها داراي ضخامت هايي از ۷ تا ۷۵ ml هستند.

 

نقاط مشکي در حاشيه شيشه ها 

چند سالي از ظهور کادرهاي مشکي رنگ و نقاطي که از اين کادر شروع شده و به تدريج در شيشه محو مي شوند مي گذرد. با بالا رفتن آمار تلفات ناشي از پرتاب شدن سرنشينان به خارج از خودرو در هنگام حوادثي نظير واژگوني خودروها  که به دليل نبود چسبندگي کافي بين شيشه و بدنه بود، سيستم چسباندن شيشه خودروها از حدود ۲۰ سال پيش دچار تغيير شد و به دليل چسباندن قسمتي از سطح داخلي شيشه به بدنه، در اين روش و پيدا بودن اين قسمت بد شکل از خارج، پوششي برای مخفي کردن اين قسمت چسب خورده شيشه تعبيه شد . اين کادر مشکي رنگ Fritنام دارد که نام نوعي خمير شيشه است که کادر از آن ساخته مي شود و باعث ايجاد چسبندگي بهتري بين چسب و شيشه نيز مي شود .
به دليل خطر پرتاب شدن سرنشينان در هنگام حوادثي همچون واژگوني خودرو بر اثر درست چسبانيده نشدن شيشه جلو، موارد زير بايد به طورجدي در هنگام تعويض شيشه جلو رعايت شود:
۱-  درزگير و چسب قبلي کاملا پاک شود .
۲-  محل چسباندن شيشه روي بدنه و خود شيشه با مواد شوينده شسته شود .
۳-  ازچسب هاي Urethane استفاده کرده و از استفاده از چسبهاي سيليکون و نوارهاي بوتيل پرهيز شود .
۴-  در صورت وجود ايربگ هاي جانبي در خودرو از چسب هاي Urethane ويژه استفاده شود .
۵-  براي خودروهاي عادي يك ساعت و براي خودروهاي داراي ايربگ جانبي تا سه ساعت، از راندن اين خودروها پرهيز شود .

 

علائم و نوشته هاي درج شده بر روي شيشه ها

به مجموعه علائم و نوشته هايي که بر روي شيشه درج شده اند Logo يا Bog مي گويند. از ميان اين علائم و نوشته ها برخي مربوط به نام و علامت شرکت توليد کننده و علامت ها و حروف به خصوصي نيز به منظور معرفي استانداردها و تاييديه هايي‌ست که سازنده براي اين محصول کسب کرده است.

 

علائم استاندارد کشورها

طي چند سال اخير به دليل اعمال آزمايش هاي سخت گيرانه تر و مقبوليت جهاني بيشتر، اهميت و اعتبار استاندارد ECE نسبت به DOT ، فزوني يافته تا حدي که اخباري از پيوستن امريکا به کميسيون اقتصادي اروپا در آينده نزديک نيز شنيده مي شود، ‌به همين خاطر ابتدا مختصري به بحث پيرامون استاندارد  DOT پرداخته و سپس مفصلا استانداردهاي ECE را بررسي خواهيم کرد .

 

استاندارد DOT

 DOT مخفف عبارات  Department Of Transportation بوده و استانداردي است براي کليه قطعات ايمني خودرو از جمله شيشه، روغن ترمز و … اين استاندارد توسط اداره FMVSS کشور امريکا به متقاضياني که قطعات شان موفق به دست آوردن حد نصاب لازم از آزمايش هاي مربوطه شوند اعطا مي‌شود.اين استاندارد بر روي کليه شيشه هاي توليد شده توسط توليد کنندگان معتبر ديده مي شود و مجوزي براي صدور به سایر کشورهاست.

 

استاندارد ECE يا آيين نامه (E) 

از سال ۱۹۵۸ چند کشور اروپايي تصميم به ايجاد يک استاندارد واحد براي کليه وسايل مربوط به ايمني و امنيت خودروها كردند بر اين اساس ، کميسيوني تحت نام کميسيون اقتصادي اروپا(Economic Commission for Europe )  زير نظر UN در ژنو افتتاح شد، ‌نام اختصاري اين کميسيون ECE و علامت اختصاري آن دايره اي‌ست که حرف E به همراه عددي در آن نقش بسته و به همين خاطر به اين استاندارد آيين نامه E نيز گفته مي شود.
کشورهاي عضو اين کميسيون بايد داراي آزمايشگاه هاي مجهز برای تست قطعات مورد نظر باشند و اين کشورها قادرند پس از انجام آزمايش ها بر روي قطعات در صورت به دست آوردن حد نصاب استاندارد، توسط قطعه، علامت استاندارد E را به آن قطعه اعطا کنند. کشور اعطا کننده استاندارد در علامت استاندارد مشخص است زیرا عددي که در علامت پس از حرف E قرار دارد، نشان دهنده اين امر است. شما می توانید فهرست کشورهاي عضو و اعداد مشخص کننده آن ها را در اين جا ببينيد. اعضاي اين کميسيون بجز ژاپن، آفريقاي جنوبي، استراليا و نيوزيلند همه كشورهاي اروپايي هستند و همان طور که گفته شد احتمال پيوستن امريکا به اين کميسيون در آينده نزديک وجود دارد .
در حال حاضر ۱۳۰ قطعه از قطعات خودرو نيازمند دارا بودن اين استاندارد براي ورود به بازار اروپا و بسياري از ديگر کشورها هستند. براي مشخص شدن نوع قطعه، پس از آرم استاندارد حرف E و عدد معرف کشور اعطا کننده استاندارد که با دايره اي احاطه شده، ‌اين شماره معرف نوع قطعه است و به طور مثال براي شيشه عدد ۴۳، براي کمربند ايمني عدد ۱۳ و براي تايرها عدد ۷۵ در نظر گرفته شده است.

پس از آن حرف R  که معرف حرف  Regulation به معناي آيين نامه است قرار دارد  و بعد از آن دو عدد مربوط به عدد اصلاحيه است. اعداد بعد از عدد اصلاحيه نيز مشخص کننده کد کالا، بر روي شيشه هاي لامينه شده تست هاي ميزان ديد، ميزان انتقال نور، مقاومت در برابر آتش، ضربه با گوي فلزي، پرتاب دارت، خراشيدگي و سايش، آزمايش تشخيص رنگ و آزمايش فرم سر انسان و براي شيشه هاي تمپر شده تست هاي ميزان ديد، ميزان انتقال نور، ضربه با گوي فلزي ، خراشيدگي و سايش و آزمايش خرد شدن انجام مي شود .